The Death of Stalin

Heerlijke, oer-Britse humor van een Schot met Italiaanse wortels over een oer-Russisch onderwerp, de dood van Sovjetleider Jozef Stalin, wat moet dat wel niet worden? Nou, The Death of Stalin van regisseur Armando Iannucci is een uitstekende, bij vlagen zeer hilarische zwarte komedie geworden, een waardige afsluiting van alweer ons dertigste Filmhuisseizoen. Daarover hieronder meer.

Behalve in kringen van neonazi's wordt Adolf Hitler toch vrij algemeen als zo'n beetje de ergste oorlogsmisdadiger ooit gezien. Maar van zijn Russische evenknie Jozef Stalin, verantwoordelijk voor een dikke twintig miljoen(!) slachtoffers, van hem hangen nog her en der staatsieportretten in Russische gebouwen. The Death of Stalin werd in Rusland dan ook meteen in de ban gedaan. Nou, dat is wat ons betreft al genoeg aanbeveling om hem meteen te gaan kijken.

Maar niet alleen om dit feit, het is ook gewoon een prima film geworden, met een mooie mix van hilariteit en alomtegenwoordige paranoia. De toon wordt meteen gezet. Na afloop van een pianoconcert wordt de producent gebeld door niemand minder dan Stalin zelf. Hij wil graag een opname van het concert, naast massamoordenaar is hij ook cultuurliefhebber. Totale paniek in de studio, want er is geen opname gemaakt! In allerijl worden de reeds vertrokken toeschouwers vervangen door plebs van de straat en er wordt een nog behoorlijk aangeschoten dirigent van zijn bed gelicht. Stalins wil is wet en als er ook maar íets misgaat kom je op "de Lijst". Met een beetje mazzel betekende opname op de Lijst een eeuwige verbanning naar Siberië, maar meestal was het einde oefening.

En dan de scènes rond de dood van Stalin, wat een heerlijk dolkomisch en — tegelijk ook intriest — zenuwengedoe ontspint zich! Zodra Stalin na een zware beroerte zijn ogen nog even open lijkt te doen is het een en al kruiperige gedienstigheid. En als hij weer wegzakt ontbrandt de strijd om de opvolging in alle hevigheid, geïllustreerd in een handvol uiterst geestige, lekker aangedikte scènes.

Met The Death of Stalin kunnen we prima de zomerstop in. Zoals hierboven al gemeld, het is een uitstekende afsluiting van alweer ons dertigste Filmhuisseizoen. Op 8 juli 1988 namelijk zag Stichting Filmhuis Winterswijk het levenslicht. Om dit ivoren (we moesten het opzoeken) jubileum wat bescheiden luister bij te zetten, organiseren we wat "leuke dingen voor de mensen". Zo hebben we onlangs bij Call Me by Your Name al een zestal boeken verloot onder de bezoekers. En bij The Death of Stalin doen we dat opnieuw!

U maakt als bezoeker kans op de uiterst imponerende biografie van Simon Sebag Montefiore: Stalin – Het Hof van de Rode Tsaar.

Dit meeslepende boek -- dat volgens een artikel in The Telegraph "could have very well influenced Iannucci’s entire script" -- verschaft de lezer een ontnuchterende inkijk in de voortdurend schurende machtsverhoudingen en volslagen grenzeloze willekeur in het Stalintijdperk. Zoals de foto hierboven laat zien: er liggen zes exemplaren (drie voor elke voorstelling) klaar om met een bezoeker naar huis te gaan.

In september komen we terug met het nieuwe programma en her en der ook nog wat aardigheidjes. Maar die houden we nog even voor ons …

‍